Bağımsız Diyanet Sen olarak kurumun işleyişine ve personele kolaylık sağlayacak konularda bilgilendirmeye devam ediyoruz.

Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı, Hakkında idari soruÅŸturma yürütülen personelin, soruÅŸturma dosyasının tamamını talep etmesi üzerine yapılacak iÅŸlem hususundaki 12.11.2019-E.735368 sayılı görüÅŸünü Birimin resmi web sitesinde yayınladı.

Yayınlanan görüÅŸte hangi evrakların verilip hangilerinin verilmeyeceÄŸi ve bu konudaki hukuki dayaÄŸa iliÅŸkin görüÅŸ kurumun iÅŸleyiÅŸine dair kolaylıklar sunacaktır.

 ÖZET: Hakkında idari soruÅŸturma yürütülen personelin, soruÅŸturma dosyasının tamamını talep etmesi üzerine yapılacak iÅŸlem hususunda. (12.11.2019-E.735368)

 

09.10.2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 4 üncü maddesinde, herkesin bilgi edinme hakkına sahip olduÄŸu belirtilmekte; 19 ve 20 nci maddelerinde ise bu hakkın sınırları çizilmektedir.

Buna göre, “Ä°darî SoruÅŸturmaya Ä°liÅŸkin Bilgi veya Belgeler” baÅŸlıklı 19 uncu maddede; “Kurum ve kuruluÅŸların yetkili birimlerince yürütülen idarî soruÅŸturmalarla ilgili olup, açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;

a) KiÅŸilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doÄŸuracak,

b) KiÅŸilerin veya soruÅŸturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliÄŸini tehlikeye sokacak,

c) SoruÅŸturmanın güvenliÄŸini tehlikeye düÅŸürecek,

d) Gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veya soruÅŸturma ile ilgili benzeri bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleÅŸtirecek,

Bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.” hükmü ile “Adlî soruÅŸturma ve kovuÅŸturmaya iliÅŸkin bilgi veya belgeler” baÅŸlıklı 20 nci maddede;

“Açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;

a) Suç iÅŸlenmesine yol açacak,

b) Suçların önlenmesi ve soruÅŸturulması ya da suçluların kanunî yollarla yakalanıp kovuÅŸturulmasını tehlikeye düÅŸürecek,

c) Yargılama görevinin gereÄŸince yerine getirilmesini engelleyecek,

d) Hakkında dava açılmış bir kiÅŸinin adil yargılanma hakkını ihlâl edecek, Nitelikteki bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.” düzenlemesi mevcuttur.

Mezkûr Kanunun 21 ve 22 nci maddelerinde, kiÅŸinin izin verdiÄŸi haller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliÄŸi kapsamında açıklanması halinde kiÅŸinin saÄŸlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, ÅŸeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik deÄŸerlerine haksız müdahale oluÅŸturacak bilgi veya belgeler ile haberleÅŸmenin gizliliÄŸi esasını ihlal edecek bilgi veya belgelerin bilgi edinme hakkı kapsamı dışında olduÄŸu ifade edilmektedir.

Ayrıca, 27.04.2004 tarihli ve 25445 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına Ä°liÅŸkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’in 23 üncü maddesinde; “Kanunda bilgi edinme hakkının istisnaları olarak düzenlenen konularda yapılan bilgi edinme baÅŸvuruları reddedilir ve ret kararı baÅŸvuru sahibine gerekçeli olarak bildirilir.” hükmü bulunmaktadır.

DiÄŸer taraftan, Bilgi Edinme DeÄŸerlendirme Kurulunun 27.04.2005 tarihli ve 2005/280 sayılı, 18.05.2005 tarihli ve 2005/346 sayılı kararları ile daha birçok kararında; “SoruÅŸturmanın baÅŸvuru sahibinin aleyhine sonuçlanması halinde, varsa üçüncü kiÅŸilere ait bilgi ve belgeler çıkarıldıktan sonra soruÅŸturma dosyasının baÅŸvuru sahibinin eriÅŸimine açılması gerektiÄŸi; bundan kastın bir taraftan, soruÅŸturma birden fazla kiÅŸi hakkında yürütülmüÅŸ ise dosyada baÅŸka kiÅŸilerle ilgili yer alan bilgi ve belgelerin ayıklanmasının, diÄŸer taraftan soruÅŸturma sadece baÅŸvuru sahibi hakkında ise dosyada ÅŸikâyetçi ve/veya tanık olarak adı geçen kiÅŸilerin haklarının korumasının amaçlandığı, SoruÅŸturmanın sadece baÅŸvuru sahibi hakkında olması ve lehinde sonuçlanması halinde soruÅŸturma dosyasındaki ÅŸikâyetçi ve/veya tanıklara iliÅŸkin olanlar da dâhil bütün bilgi ve belgelerin baÅŸvuru sahibinin eriÅŸimine açılması gerektiÄŸi,

SoruÅŸturma birden fazla kiÅŸi hakkında yürütülmüÅŸ ve baÅŸvuru sahibi de bunlardan birisi ise soruÅŸturma ister lehinde isterse aleyhinde sonuçlansın hakkında soruÅŸturma açılan diÄŸer kiÅŸilerle ilgili bilgi ve belgelerin tamamının çıkarılarak baÅŸvuru sahibinin eriÅŸimine açılması gerektiÄŸi,” yönünde görüÅŸ benimsendiÄŸi görülmektedir.

Netice itibariyle;

a) Haklarında idari soruÅŸturma yürütülenler tarafından soruÅŸturma evrakının talep edildiÄŸi durumlarda, talebin Bilgi Edinme Hakkı Kanununun yukarıda sözü edilen 19, 20, 21 ve 22 nci maddeleri kapsamında deÄŸerlendirilmesi halinde, bilgi edinme baÅŸvurusunun reddedilerek kararın baÅŸvuru sahibine gerekçeli olarak bildirilmesinin,

b) Talebin anılan maddeler kapsamında deÄŸerlendirilmemesi ve soruÅŸturmanın sonuçlanmış olması halinde ise Bilgi Edinme DeÄŸerlendirme Kurulunun yukarıda sözü edilen yerleÅŸik kararları doÄŸrultusunda iÅŸlem yapılmasının, uygun olacağı mütalaa olunmaktadır.
(Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı Hukuk MüÅŸavirliÄŸi)